Obično se kaže da je umjetnost najsuptilniji oblik ljudske prakse, čiji je cilj stimulisanje ljudskih čula, uma i duha. Onda bi se moglo reći i da je muzika „najsuptilnija“ od svih vrsta umjetnosti, jer na poseban način izražava osjećanja, raspoloženja i predstave o nekim događajima. Ona nije poput slike ili skulpture. Na koncertima jednu kompoziciju moramo da slušamo svaki put na drugačiji način, jer nikada ne može da zvuči identično. Naime, muzika može i ne mora da „govori“ neizrecivo. Ipak, niko ne tvrdi da ona ne može da se opiše ili prikaže drugim sredstvima. Isto tako, muzika može da predstavi i ono što je vidljivo i prisutno. Izdvajamo vam manje ili više poznate primjere iz oblasti slikarstva, čiji su autori, inspirisani muzičkim dostignućima i njihovim stvaraocima, načinili prava remek-djela, ali i koje su to muzičke kompozicije nastale „transformacijom“ slike u zvuk.
Pikasova Tri muzičara
U pitanju je popularna kubistička kompozicija Pabla Pikasa iz 1921. godine, na kojoj su prikazana tri lika iz komedije del arte: klarinetista Pjero, pjesnik Gijom Apoliner i gitarista Arlekin, sa kojim se Pikaso poistovjećivao. Djelo je inspirisano Pikasovom kostimografijom za Djagiljevljevu postavku Stravinskijevog baleta Pulčinela. Danas se čuva u Muzeju moderne umjetnosti u Njujorku.
Kandinskijeva Kompozicija 8
Rad predstavlja dio serije slikâ pod nazivom Kompozicije. Inspirisan izvođenjem Vagnerovog Loengrina, Vasilij Kandinski je različitim bojama i linijama nastojao da evocira zvukove, pretvarajući ih u vizuelni prikaz dovršen 1923. godine. Ako pažljivo pogledamo sliku, uočićemo i notni sistem, koji predstavlja direktnu vezu sa muzičkim djelom Riharda Vagnera.
Šagalovi Trijumf muzike i Izvor muzike
Poznato je da je Mark Šagal provodio mnogo vremena sa muzičarima. Radio je sa Djagiljevim i Mjasinom kao dizajner scena i kostima za opere i balete. Šagalova ljubav prema muzici ovjekovječena je u dva velika murala koji se nalaze u Metropoliten operi: Trijumf muzike i Izvor muzike.
Žerardina serija slika inspirisanih Bulezovim Čekićem bez gospodara
Devet radova slikarke i psihoanalitičarke Dezi Safon-Žerard plod je dugotrajnog preslušavanja devet stavova kompozicije Čekić bez gospodara Pjera Buleza. Sama autorka slika ističe posebnu zanimljivost u vezi sa ovom serijom. Naime, kada je pokazala Bulezu svojih devet slika, kompozitor je tačno odredio koja slika je povezana sa kojim stavom njegovog djela. Upravo to je bila potvrda njenog razumijevanja muzike i vjerodostojnog prikaza zvuka kroz sliku.
Pročitajte: Žene u svijetu muzike
Musorgskijeve Slike sa izložbe
Posjetivši izložbu crteža i akvarela svog dugogodišnjeg prijatelja Viktora Hartmana, Modest Petrovič Musorgski prenio je svoje oduševljenje u desetostavačnu klavirsku svitu. Pojedini stavovi stvaraju zanimljive kontraste, prikazujući fantastične slike, prizore iz života ili čak epske prošlosti. Promenade (šetnje), koje predstvaljaju hod kompozitora od slike do slike, javljaju se između stavova i ostavljaju utisak prisustva Hartmanovoj izložbi.
Rahmanjinovljev Prelid u ha-molu, op. 32, br. 10
Kompozicija nastala po uzoru na sliku Povratak Arnolda Beklina. Beklin je bio švajcarski slikar, čiji radovi su poslužili kao inspiracija brojnim kompozitorima poput: Andreasa Halena, Maksa Regera, Hansa Hubera, Hajnriha Šulc-Bojtena i drugih. Rahmanjinov je 1910. napisao Prelid u ha-molu, i to kao deseti od trinaest kompozicija komponovanih iste godine. Ovo je, poslije simfonijske poeme Ostrvo mrtvih, drugo djelo čuvenog kompozitora nastalo kao „omaž“ Beklinovom radu.
Debisijevo Ostrvo radosti
Inspirisan Vatoovim radom Ukrcavanje na Kiteru, Klod Debisi je 1904. godine komponovao ovaj komad za solo klavir. Efektan i omamljujuće trepereći, uvlači nas u vrtlog vizuelno-zvučne ispunjenosti. Djelo je rado izvođeno i često zastupljeno na koncertnim repertoarima, a Vatoov rad, inače urađen u dvije verzije, smješten je u Luvru (Pariz) i Berlinu.
