Divlja lepota u srcu Beograda – Veliko ratno ostrvo

U veličanstvenom pejzažu ušća Save u Dunav, u trouglu koji ograničavaju gradovi Beograd i Zemun, ali i ostaci nekada nepreglednih močvara i ritova na levoj strani Dunava, smeštene su dve dunavske ade – Veliko i Malo ratno ostrvo. One predstavljaju poslednje oaze netaknute prirode, vodom razdvojene od urbanog jezgra Beograda. Ovaj ostatak nekadašnjih vlažnih staništa Dunava zaštićen je pod zajedničkim imenom „Veliko ratno ostrvo“.

Veliko i Malo ratno ostrvo predstavljaju jedinstvenu geološku i morfološku tvorevinu nastalu od podvodnog spruda koji je „izronio“ tokom 16. veka. Površinski slojevi ada su aluvijalne naslage reke Dunav. Bujnu vegetaciju grade vodene i močvarne zajednice, kao i zajednice poplavnih šuma bele vrbe, bademaste vrbe, krte vrbe, crne topole, zelenog jasena i bagremca.

Razvijena vegetacija i postojanje većih vodenih površina omogućava da se ovde hrani, gnezdi i razmnožava veći broj ptica od međunarodnog značaja, kao što su patka pupčanica, patka crnka, žuta pliska, mali gnjurac, žuta čaplja i dr.

Mnoge vrste riba u periodu mresta zalaze u privremeno oformljene ili stalne bare na samom ostrvu ili u njegovom priobalju, koje je bogato vodenom i ritskom vegetacijom. Izolovan od antropogenih uticaja, ovo područje na kome se odražava dinamika promene vodostaja Dunava, proglašeno je za prirodno riblje plodište.

Zone zaštite

U zaštićenom prirodnom dobru utvrđene su tri zone zaštite: zona zaštite prirode (koja ima karakter specijalnog rezervata prirode i obuhvata zonu priobalja ostrva), zona rekreacije (koja obuhvata unutrašnje delove ostrva) i zona turizma (koja obuhvata plažu „Lido“ sa planiranim proširenjem).

Zona zaštite prirode (režim zaštite I stepena) ima karakter specijalnog rezervata prirode i obuhvata Malo ratno ostrvo u celini, zonu priobalja Velikog ratnog ostrva, šumski kompleks, vlažna područja unutar Velikog ratnog ostrva i vodene površine oko Malog ratnog ostrva.

Zona rekreacije (režim zaštite II stepena) obuhvata unutrašnje delove Velikog ratnog ostrva, nekadašnje obradive površine koje se i sada koriste na taj način, livadske površine priobalja prema Dunavcu, koje su sada delimično zauzete bespravno izgrađenim objektima, kao i lokaciju javnog pristana sa kontrolisanom javnom saobraćajnicom i zaštitnom zonom u širini od 10 m koja povezuje ovu lokaciju sa plažom Lido.

Treća zona – zona turizma obuhvata plažu Lido sa planiranim proširenjem gde se mogu organizovati turističko – rekreativna ponuda i novi sadržaji.

Pored ovih režima zaštite primenjuju se i režimi zaštite utvrđeni zakonom i drugim propisima kojim se uređuje upravljanje međunarodnim plovnim putevima, zaštita vodosnabdevanja i vodoprivrednih objekata, zaštita močvarnih područja, kao i zaštita lovnih i ribolovnih rezervata.

Kako doći na Veliko ratno ostrvo?

Na ostrvo se može stići samo vodenim putem, dok se u toku kupališne sezone prelaz obezbeđuje i pontonskim mostom sa zemunskog keja. Na ostrvu se nalazi već pomenuto „Lido“, koje je pored Ade Ciganlije, najpopularnija plaža Beograda.

Tokom leta se organizuje i obilazak ostrva – ekološke pešačke ture.

Film „Beogradska oaza“

Ekološko-dokumentarni film  režisera Petra Lalovića „Beogradska oaza“, koji se bavi prirodnim bogatstvima Velikog ratnog ostrva može dočarati prirodne lepote ovpg predela.

Prilog o filmu možete videti OVDE. Premotajte na 1:17 i prepustite se čarima.

Uživajte u divljoj lepoti u srcu prestonice!

Milica Dašić