Kikinda – Otkrijte lepote banatske varoši

Velika Kikinda – vojvođanska varoš na severoistoku zemlje, smeštena uz samu granicu sa Rumunijom. Nekada je bila prestonica Banata, a danas središte Kikindskog okruga, koje privlači turiste iz svih krajeva. Dani ludaje, poseta sova ušara, ostaci mamuta, banatski fruštuk i ukusi štrudli predstavljaju deo ponude grada.

Naziv Kikinda potiče iz XV veka, ali je na karti označen tek 1718. godine kao Velika Kikinda. Označavao je nenaseljen prostor-pustaru, koji vremenom naseljavaju Srbi, Mađari, Nemci, Jevreji, … Udaljena je 116 km od Beograda, 80 km od Novog Sada, a 50 km od Zrenjanina. U blizini je granica sa Rumunijom, pa ne čudi veliki broj nacionalnih manjina.

Staro jezgro grada

Kroz gradsko jezgro podzemnim kanalima protiče rečica Galacka, pritoka Moriša, čiji je tok usmeren na kanal Dunav – Tisa – Dunav. Najstariji park izgrađen je 1896. godine u njenoj blizini.  Danas je to Veliki kikindski park ili Blandaš površine 2,69 hektara, prekriven brojnim vrtno-arhitektonskim elementima, listopadnim i četinarskim drvećem i žbunovima različite starosti. Nalazi se pod zaštitom pokrajinskog Zavoda za zaštitu prirode.

Šetnja kroz zelene tunele grada daje svakodnevnoj gradskoj vrevi poseban šmek. Ulica Generala Drapšina je 22. na listi najlepših ulica sveta. Visoke krošnje 389 stabala američkog koprivića, lipa, američkog srebrnog jasena i duda, podšišanih grana podsećaju na evropske vrtove. Drvoredi bresta i kestena u Karađorđevoj i ulici Miloša Velikog predstavljaju zelene oaze mira.

Atrakciju grada predstavljaju sove ušare koja već godinama naseljavaju krošnje drveća gradskog jezgra. Zbog čega im buka, ljudi i gradski život prija, još uvek nije utvrđeno. Urednici BBC emisije „One planet“ odlučili su da snime ovu nesvakidašnju pojavu. Uz prijatan boravak i ljubaznost domaćina, ekipa iz Londona pored zabeleženog materijala, ponela je i odlične utiske o Srbiji. Emitovanje joj tek predstoji početkom naredne godine.

Muzej u Kikindi

Muzej u Kikindi osnovan je 1946.godine. Nalazi se u zgradi Kurije (većnice, sudnice) koja je nekada predstavljala sedište Velikokikindskog dištrikta. Sastoji se od šest odeljenja: arheološkog, etnološkog, istorijskog, prirodnjačkog, umetničkog i pedagoškog.

Najočuvaniji skelet mamuta

Od 2006. godine unutar muzeja nalazi se najbolje sačuvani skelet mamuta na svetu. Mamutica Kika uginula je u priobalnom delu močvare, na prostoru današnjeg glinokopa firme crepa. Iskopana je na dubini od 21 metra, dana 04.09.1996. godine. Sastavljeni skelet pripada vrsti mammothus trogontheri ili stepskom slonu.

Visine oko 4,7 m, dužine oko 7m , od čega na kljove otpada oko 3,5 metara. Smatra se da je bila prekrivena riđo-smeđom dlakom, a da joj je ukupna težina iznosila oko 7 tona. Zahvaljujući njoj postoji manifestacija Mamutfest, ali i 3D film “Svet mamuta” koji posetioce muzeja kroz zanimljivosti iz doba pleistocena, uvodi u priču o davno izumrlom pretku.

Galerija Terra

Galerija Terra podignuta je 1982. godine u prostorijama ugašenog “Pogona II” IGM “Toza Marković”. Na preko 600 m² površine u periodu od 01. do  31. jula  već 32 godine za redom, održava se Internacionalni Simpozijum skulptura u terakoti Terra. Dela nastala tada izlažu se u dvorištu galerije, po gradu, u muzejima širom Srbije, ali i u inostranstvu. Galerija se u toku godine pretvara u jedinstvenu binu za koncerte i druga kulturna dešavanja.

Dešavanja

Tradicionalna manifestacija “Dani ludaje” održava se meseca oktobra i ima kulturni, zabavni i edukativni karakter. Okuplja poštovaoce tradicije, bundeve, tikve i šaljivih strašila, koji uz pesmu i igru proslavljaju jedinstveni praznik. Izbor najduže i najteže ludaju predstavlja Lalama izazov koji je dostigao evropske razmere.

Nedavno je odlukom gradskog veća izabrana boja grada – narandžasta, koja simbolizuje tikve, sove ušare i dlaku pronađenog mamuta.

Stari mlin

Kikinda se izdvaja i kao jedan od dva grada u Evropi u kome postoji suvača – suvi mlin na konjski pogon. Stara više od jednog veka, stavljena je pod zaštitu države 1951., a 1990.godine je proglašena za nepokretno kulturno dobro od izuzetnog značaja.

Suvača je od 1899.godine, kada je podignuta, služila za mlevenje žitarica, ali i bibera, paprike i cimeta. Kompleks se sastoji od pogonskog i mlinskog prostora, kao i mlinareve sobe sa kuhinjom i ostavom. Njegova osnova je kružnog oblika, sa krovom višestrane piramide prekrivene biber crepom. Brašno samleveno tradicionalnom tehnikom koristili su na dvorovima širom Evrope, a njegov kvalitet sačuvan je i danas.

Števančeva bara

Staro jezero, jedina je prirodna akumulaciji koja zahvata oko 80 hektara površine. Nalazi se na samo 500 metara od centra grada, nakon Velikog parka, a pored sportske hale “Jezero”. Nedaleko od bare postoji izvor termalne vode. Sve to Kikinđanima daje odlične uslove za sport, rekareaciju i relaksaciju.

Šta probati

 “Banatski fruštuk” ili doručak vekovima je predstavljao tradicionalni način ishrane banatskih paora. Na trpezi se nalaze pite, proje, hleba, čvarci, kobasice, krompiri  “u kaputu” ili “čakširama”, štrudle sa makom, rogačem, šljivama, ludajom, sitni kolači,… Veliki izbor hrane, sokova, vina i rakije, uz bećarsku muziku, zadovoljavaju sva čula, a da li ćete im se prepustiti, zavisi samo od vas.

Autor: Jelena Đokić