Deda Mraz: promoter Koca-kole ili Sveti Nikola u boljem odelu?

Lik Deda Mraza postao je simbol božićnih i novogodišnjih praznika širom sveta, ali o tome kako je nastala čitava priča o njemu jako se malo zna.

Sudeći po mnogobrojnim zapisima i verovanjima, lik Deda Mraza nastao je po ugledu na episkopa iz Male Azije Svetog Nikolu, koji je živeo u 4. veku u tadašnjem Rimskom carstvu. Sveti Nikola poznat je po svojoj nesebičnoj pomoći, naročito deci, kojoj je davao poklone i novac kako bi ih spasio od surovosti siromaštva. Upravo zbog svoje nesebične pomoći siromašnim ljudima, nikla su brojna verovanja da se upravo on krije iza ličnosti koju mi danas nazivamo Deda Mraz, koji deli slične karakteristike i osobine.

Za zaštitnika Njujorka još davne 1804. godine izabran je Sveti Nikola. Kada je od Aleksandra Andersona zatraženo da ga nacrta, Anderson je naslikao lika koji veoma liči na Deda Mraza koga danas znamo i upravo taj trenutak se smatra momentom kada je „rođen” Deda Mraz. Ipak, njegov izgled se malo razlikovao od današnjeg, jer je tada imao oreol, veliku belu bradu i žuto odelo.

Međutim, najznačajniju ulogu u povećanju popularnosti Deda Mraza i njegovim povezivanjem sa božićnim i novogodišnjim praznicima imala je velika američka kompanija Koka-kola. Koka-kola je unajmila 1930. godine američkog ilustratora Hedona Sandbloma da nacrta lika koji će širiti novogodišnje raspoloženje među njenim kupcima. Poznata kompanija je tada već proširila svoje tržište po čitavom svetu, ali kako se promovisala kao letnje piće, tokom zime njena prodaja bi drastično opala. Ideja je bila da se osmisli simbol koka-kole, koji će i tokom zime ubeđivati kupce da piju popularno piće. Novogodišnje reklame koka kole u kojima se pojavljuje moderni Deda Mraz smatraju se za jedne od najkvalitetnijih i upravo su one omogućile drastičan porast popularnosti kako kompanije, tako i Deda Mraza. Popularnost Deda Mraza počela je da raste neverovatnom brzinom, a to je dovelo i do značajnih promena u njegovom spoljašnjem izgledu. Dobio je leteću kočiju i irvase,  njegovo lice je poprimilo mnogo prijatniji izgled, a njegovo žuto odelo zamenjeno je crvenim, kako bi se uklopilo u boje poznatog brenda. Iz tog razloga Hedon Sandblom se smatra čovekom koji nam je podario sliku savremenog Deda Mraza.

Iako po mnogima Coca-Cola stoji iza nastanka moderne verzije Deda Mraza. On se kao takav pojavio još 1904. godine na naslovnoj strani američkog magazina Puck, tako da se ipak njegovo poreklo ne može sa sigurnošću utvrditi.

Bez obzira na sve, lik Deda Mraza danas predstavlja najomiljeniju osobu, čija pojava je učestala naročito u zimskom periodu. I bez obzira da li ljudi veruju ili ne u njegovo postojanje, prihvatili su ga kao donosioca radosti, novogodišnjeg duha i najpoznatijeg promotera koka kole.

Mnoge zemlje uvele su poseban poštanski broj za sve one koji žele da pišu Deda Mrazu, a veliki broj volontera zadužen je da odgovara na sva pristigla pisma. Ova ideje nikla je u Sjedinjenim Američkim Državama, pa je američka poštanska služba posvećena Deda Mrazu ujedno i najstarija.