U svakoj državi postoji neko mesto koje je kao iz bajke, jedno od takvih mesta u Srbiji jeste bajkoviti Taor.Taor je naseljeno mesto grada Valjeva u Kolubarskom okrugu. Prema popisu iz 2011. bilo je 303 stanovnika.
Selo Taor
Taor se nalazi na putu Valjevo-Kosjerić i udaljeno je oko 20 km od Kosjerića. To je planinsko naselje sa više brda i livada. Stanovništvo se bavi stočarstvom i poljoprivredom. Stočarstvom se bave za svoje potrebe, najviše ima ovaca i krava. Od poljoprivrede najviše gaje malinu, šljive, krompir i jabuke. U selu je osnovna škola sa 4 razreda. Zbog lepe i očuvane prirode postoji mogućnost razvoja seoskog turizma. Ima livada i šuma se lekovitim biljkama i jestivim pečurkama.
Sela su smeštena ispod planine Povlen. Krase ih očuvana priroda, tišina sela – kao da vreme stoji. Meštani su ovde veoma gostoljubivi i znaju da vas prime kao najrođenije. U selu je i izvor rečice Skrapež, prirodne lepotice nacionalnog značaja. Pričaju meštani da je reka skrpljena od više sastavnica pa se nekad i zvala Skrpež. Na vrelima se može mleti kukuruzno brašno i ručno prati vunu sa vrednim seljankama ili naučiti veštine starih zanata, upoznati tradiciju i kulturu sela.
Kako doći do sela?
Do sela može doći autobusom iz Valjeva ali ljubitelji pešačenja mogu da krenu jutarnjim vozom od Valjeva ka Kosjeriću, a potom prošetaju najlepšim delom Baljevskih planina. Pruga prolazi kroz slikovitu klisuru reke Gradac, koja je zaštićena kao Park prirode. Silazna stanica je Drenovački Kik. Odatle se putem, posle nepun sat vremena dolazi do sela Radanovci, a potom se skreće levo ka Skrapežu. Pouzdan orjentir je vodenica pored trešnje, na reci.
Iznad vodenica je zaravan koja se pruža do velike stene ispod koje izvire voda. Taj deo je ograđen i pećina iz koje voda izlazi je zatvoren a retkim posetiocima je ostavljena samo česma sa dobrom izvorskom vodom. Selo Taor je udaljeno dvadesetak minuta od vodenice.
Taorska vrela
Idući niz reku stiže se do Taorskih vrela koja su smeštena nedaleko od puta za Makovište. U ovom predivnom prirodnom prostoru, nekad je postojalo 12 vodenica, a sada ih je ostalo nekoliko od kojih su samo dve ili tri u očuvanom stanju gde se može videti kako je sve to nekad izgledalo. Kupati se u vodopadima taorskih vrela je jedan od razloga da se dođe ovde.
Samo vrelo izbija više iz planine i obrušavajući se naniže pravi kaskadu od više vodopada koji su poznati kao Taorska Vrela. Dok je napolju vrelina, letnja žega, oko vodopada je svežina, voda pršti i osvežava tako da je prijatno sedeti i odmarati se pored vrela, na samom ulivu u Skrapež napravljeni su sto i klupe za odmor.
Fotografije ovog kraja su nekad krasile svaku brošuru koja je predstavljala lepote nekadašnje SFRJ. Ali, otkako su vrela kaptirana 80-ih godina prošlog veka za potrebe kosjerićkog vodovoda, ovi predivni slapovi su manje jačine, tako da svoju autentičnu lepotu pokazuju jedino u rano proleće. Oko Taorskih vrela iskopava se kvalitetna siga.
Šta videti u okolini?
Takođe, možete posetiti zaboravljeni spomenik jedne ideologije na jednom od brda iznad Donjeg Taora, na visini od 1000 metara. Spomenik nosi naziv Španac.
Možete posetiti i obližnje mesto Seču Reku. Mesto je poznato po seoskom turizmu i jednoj od najlepših crkva brvnara kod nas. Na temeljima spaljene crkve u Prvom srpskom ustanku, podignuta je već 1812. godine crkva posvećena Svetom Đorđu sa neobično lepim ulaznim vratima. Vrata su doneta iz Hercegovine i zovu se Zlatne dveri. Crkva je celom dužinom uokvirena nadgrobnim spomenicima iz devetnestog veka.
Takođe, moguće je posetiti i Kosjerić. Kosjerić je relativno mlad grad. Prvi stanovnik grada je bio Antonije Kosijer koji je sa tri sina došao iz Kosijera (Crna Gora). Njegov spomenik se danas nalazi u centru grada. Grad preseca široka glavna ulica u kojoj se nalaze mnogobrojne prodavnice, hotel, autobuska stanica, restoran sa nacionalnom kuhinjom i lep park.
Za turiste koji vole miran odmor, duge šetnje i dobru domaću kuhinju, dolina Skrapeža je idealno mesto.
Sjajno mesto. Steta sto je zapusteno i zaboravljeno. Nadam se da ce ljudi iz Valjevske opstine prepoznati potencijal Taorskih vrela i raditi na obnovi vodenica i oslobadjanju Taorskih izvora koji su vecim delom zarobljeni i sprovedeni u Kosjericki vodovod.
Kratak, jednominutni video o vrelima:
https://www.youtube.com/watch?v=rTnh_KHgoK4