Brojni umetnici koristeći se 3D „uličnom umetnošću“ (street art) stvaraju neverovatna dela, uspevaju da stvore novu dimenziju ulica, trotoara i drugih površina. Kako nastaje ta fenomenalna iluzija?
Sve je u očima posmatrača i zauzimanju prave pozicije. Svaki crtež mora da ima mesto sagledavanja ili vidikovac, sa koga će se najboje osmotriti ono što je autor zamislio. Da bismo razumeli 3d steet art „nauku“, najbolje je da stvari pokušamo da sagledamo jednim okom. U 3d street artu, objekti iz 2d prelaze u 3d, zahvaljujući perspektivi, bojama i senčenju.
Moglo bi se reći da ova umetnost ima dugu tradiciju. Smatra se da je nastala u Italiji tokom 16. veka, zahvaljujućima italijanskim slikarima tzv. madonarijima koji su ukrašavali ulice i trgove, crtežima od krede, uglja i kamenja. Najčešće su ti crteži bili povezani sa religijom i ikonama. Godinama su ukrašavali delove trotoara svojim crtežima, međutim posle Drugog svetskog rata, njihov broj se smanjio. U Engleskoj je takođe počeo da se javlja ovaj vid umetnosti sredinom 19. veka. Umetnici koji su crtali od toga su i zarađivali. Ubrzo je ulično crtanje počelo da se širi i u drugim zemljama, a 1985. godine Nacionalna geografija je snimila dokumetarac o umetniku koji je prvi počeo da pravi ulične crteže. U Americi postoje mnogi festivali koji su posvećeni upravo street art-u.
Kurt Vener (Kurt Wenner), američki ulični umetnik, bio je prvi koji je počeo da unosi iluziju u svoje crteže i to sa samo 16. godina. Zahvaljujući jedinstvenim i inovativnim uličnim delima, postao je veoma popularan u svetu. Mnogi su smatrali da je on koristio već postojeće istorijske šablone u svojim crtežima ali to nije bila istina. Njegova inspiracija bila su geometrijska dela iz doba baroka i on je radio veoma naporno kako bi stvorio crteže koji će biti posmatrani pod kosinom čime će se stvoriti 3d efekat. Tokom naredne decenije, 3d street art je počeo da se razvija neverovatnom brzinom, a Vener je zahvaljujući svom talentu radio i za NASA, kreirajući vizije budućih svemirskih projekata.
Danas, 3d art je prisutan svuda – u reklamama, na ulici, u filmovima. Posebno su interesantni crteži koji se pojavljuju na delovima staza, koje je oko 2000. godine takođe prvi uveo Vener. U muzeju umetnosti u Santa Barbari, oslikao je svoj prvi crtež na trotoaru. Za vidikovac, umetnik može da odluči da li će pomastrač da stoji ili sedi, a sama činjenica da su dalji objekti skraćeni, da se prave „lažni prozori“ i sl. govori o tome koliko je ova umetnost inovativna.
Jedan od najdužih i najvećih crtež 3d street arta je urađen u Nanjingu, gradu u Kini i rađen je više od dvadeset dana. Ovaj rad je ujedno i postavo dva najveća svetska rekorda – jedan je po dužini crteža, a drugi prema najvećoj nacrtanoj slici.
